De Najaarsnota 2016 vaststellen.
De uitvoeringsbudgetten voor de Wmo, de jeugdzorg en de participatie en de raming van de integratie-uitkering sociaal domein door vaststelling van de tiende begrotingswijziging afstemmen op de middelen die het Rijk daarvoor in 2016 beschikbaar stelt.
Hierbij bieden wij u de Najaarsnota 2016 ter behandeling en vaststelling aan. In de Najaarsnota rapporteren we en informeren we de raad over de stand van de beleidsuitvoering en het verwachte beloop van de financiën. Het gaat er hierbij om of we beleidsmatig en financieel op koers liggen. We willen daarin zo actueel mogelijk zijn en baseren ons om die reden op informatie die begin september over stand en voortgang van het beleid en de financiën beschikbaar was. Ook de financiële effecten van de recent verschenen septembercirculaire maken daar al onderdeel van uit. In de Najaarsnota geven we, vooruitlopend op de jaarrekening 2016 een eerste prognose van het financiële eindresultaat dat we in 2016 naar verwachting realiseren.
Inrichting en opmaak van de Najaarsnota zijn in 2015 in lijn met de andere planning- en controldocumenten vernieuwd. In de nu voorliggende nota trekken we die lijn door. Dat betekent dat de Najaarsnota 2016 eveneens als webversie beschikbaar zal zijn. We houden in de Najaarsnota qua rapportage vast aan het vertrekpunt ‘geen bericht is goed bericht’. Als daar aanleiding toe is, melden we daarnaast echter ook andere bestuurlijk relevante ontwikkelingen.
In het kader van de Voorjaarsnota 2016 hebben we zowel gerapporteerd over de uitvoering van het voor 2016 vastgestelde beleid, als over ontwikkelingen die relevant zijn voor de beleidsinvulling voor de periode na 2016. We hebben aangegeven hoe we daar in de begroting 2017 mee om zouden willen gaan.
Voor het lopende jaar gaf de Voorjaarsnota 2016 aan, dat er zich geen grote veranderingen in de financiële positie en het begrotingsbeeld van Assen zouden gaan voordoen. We hebben de raad in mei gemeld dat die gezond en sluitend zouden blijven en gelijktijdig deelgenoot gemaakt van de risico’s die daar mogelijk op van invloed zouden kunnen zijn. Reden waarom we financieel behoedzaam blijven manoeuvreren en om er voor te zorgen dat er voldoende financiële ruimte beschikbaar is om tegenvallers als gevolg van bestaande risico’s adequaat op te kunnen vangen.
De beleidsuitvoering en de realisatie van de ambities uit het collegeprogramma lagen op schema. Dat gold eveneens voor de tussentijds naar beneden bijgestelde bezuinigingen. De begroting 2016 bleef sluitend. We zijn niet vooruitgelopen op mogelijk positieve effecten van de landelijk en lokaal aantrekkende economie. Er waren, door de zogenaamde ‘incidentele ruimte’ daarvoor te benutten, voldoende middelen binnen de begroting beschikbaar om een aantal op dat moment actuele knelpunten in het beleid en in de bedrijfsvoering op te lossen.
Op diverse terreinen is merkbaar dat de Nederlandse economie zich aan het herstellen is. Met name de bouw van nieuwe woningen laat een duidelijk herstel zien. De dit jaar vastgestelde Woonvisie is het kader dat we daarbij gebruiken. Het is nu zaak om voor het eind van het jaar goede afspraken te maken met woningbouwcorporaties. Te meer omdat er ook een stevige opgave ligt voor de sociale huursector. Dit heeft mede te maken met het aantal statushouders dat aan Assen is toegewezen.
Veel statushouders doen een beroep op de bijstand. Bij deze nieuwkomers is er vaak nog sprake van een behoorlijke afstand tot de arbeidsmarkt. De economische groei leidt nog niet tot een afname van het aantal bijstandsuitkeringen. In het verleden zagen we dit effect ook pas na verloop van tijd optreden. Ook Alescon profiteert nog onvoldoende van het economisch herstel. Dit heeft uiteraard ook te maken met maatregelen vanuit het Rijk. Wij hebben het bestuur van Alescon opdracht gegeven het daardoor dreigende tekort zo veel mogelijk terug te dringen. Belangrijke voorwaarde hierbij is voor ons dat dit geen nadelige gevolgen voor de medewerkers mag hebben. Binnen het sociaal domein is STILA voor ons een uitstekend voorbeeld hoe actieve inwoners zelf initiatieven helpen mogelijk maken.
Een van de belangrijkste uitgangspunten voor dit college is dat we minder zelfsturend willen zijn en meer willen aansluiten bij initiatieven en knelpunten vanuit de samenleving. We zien dit op steeds meer terreinen terugkomen. Zo zijn we afgestapt van een actieve grondpolitiek en willen we meer in samenspraak met marktpartijen de ontwikkeling van bedrijventerreinen en woningbouwlocaties ter hand nemen.
Via gerichte trainingen rusten we onze medewerkers toe om zich deze nieuwe werkwijze eigen te maken. Door deze trainingen samen te doen met inwoners en maatschappelijke partners ontstaat een gezamenlijk vertrekpunt voor nieuwe samenwerkingsvormen.
De binnenstad blijft in onze economische en ruimtelijke opgave een belangrijk speerpunt. Nog dit jaar komen we met een uitvoeringsprogramma. Hiervoor werken we samen met een breed palet aan betrokkenen. Ook de nieuwe evenementenaanpak en cultuuragenda geven extra impulsen aan de aantrekkingskracht van onze binnenstad. Als Assen willen we volop bijdragen aan de klimaatdoelstellingen die internationaal in Parijs zijn afgesproken. Met het aanleggen van een zonneweide en het verduurzamen van onze gebouwen zetten we hiervoor belangrijke stappen. Ook onze inwoners laten zich op dit vlak niet onbetuigd. De zonnelening was in twee dagen overtekend.
De FlorijnAs projecten liggen op schema. Ook de komende periode zal dat volop merkbaar zijn in de stad. We hopen dat we daarbij op het begrip van onze inwoners kunnen rekenen als we ze vragen om te rijden of voor een ander vervoermiddel te kiezen. De opening van het bevaarbare Kanaal in 2017 laat zien dat we in staat zijn projecten binnen de planning af te ronden. De feestelijkheden daar omheen willen we graag met onze inwoners vieren.
Het inregelen van alle veranderingen binnen het sociaal domein blijft een complexe opgave. Dit heeft te maken met het feit dat het om nieuwe taken gaat en er lang sprake is geweest van onzekerheden. We hebben gemeend er goed aan te doen hierop met de nodige voorzichtigheid te reageren. Een van de gevolgen is dat over 2015 sprake is van een onderbesteding die in 2016 zichtbaar is geworden. Met onze nieuwe manier van inkoop gaan we volgend jaar op een andere manier samenwerken met aanbieders van jeugdhulp en Wmo. Het resultaat voor de inwoner staat hierin meer centraal. De nieuwe werkwijze is in goed overleg met aanbieders en cliëntenvertegenwoordigers ontwikkeld. Hierdoor kunnen we vanaf de start al rekenen op een stevig draagvlak onder betrokkenen. We zijn begonnen met een nieuwe opzet van de toegang tot zorg en ondersteuning. Nu Vaart Welzijn steeds meer op stoom komt en bekendheid geniet in de stad, dragen we met een gerust hart een aantal taken over. Het is van belang dat we de komende maanden benutten om onze inwoners goed te informeren waar zij terecht kunnen met hun vragen.
De verscherpte regels als het gaat om begroten en verantwoorden en de bevindingen van de accountant bij het opstellen van de jaarrekening vergen een extra inspanning. Inhoud, strekking capaciteitsbeslag en benodigde financiële middelen worden gepresenteerd in de in voorbereiding zijnde verbeteragenda aan de raad. Dit moet erin resulteren dat de raad de jaarrekening weer voor de zomer kan behandelen.
De financiële situatie blijft op basis van de als onderdeel van de Najaarsnota opgemaakte nieuwe financiële tussenstand gezond. Die tussenstand is gebaseerd op de informatie die begin september over de uitvoering van de lopende begroting bekend was.
Op basis van die bevindingen kunnen we concluderen dat de beleidsuitvoering dit jaar binnen de vastgestelde financiële kaders blijft verlopen en dat zich daarin geen grote financiële tegenvallers zullen voordoen. Verwachting is, dat er in de uitvoering van de diverse begrotingsprogramma’s en in het sociaal domein sprake zal zijn van onderbesteding en/of hogere inkomsten (uit het gemeentefonds). Binnen het sociaal domein zijn die effecten aanzienlijk. Belangrijkste oorzaak daarvan is de afwikkeling van financiële verplichtingen in de uitvoering over 2015, met name van de Wmo.
Daarnaast voorzien we dat een aantal budgetten die in 2016 voor beleidsuitvoering beschikbaar zijn gesteld dit jaar om uiteenlopende redenen nog niet volledig behoeven, dan wel kunnen worden ingezet. Om die redenmoeten ze voor beleidsuitvoering naar 2017 worden overgeheveld. In het verdere verloop van de Najaarsnota lichten we de oorzaken van de verwachte onderbesteding en de hogere inkomsten nader toe en geven we aan wat de achtergronden en gevolgen van de noodzakelijke budgetoverheveling van 2016 naar 2017 zijn.
Eindresultaat van onze bevindingen is dat we voor het lopende jaar afkoersen op een positief eindejaarsresultaat van rond € 3,7 miljoen. Dit resultaat bestaat voor € 1,7 miljoen uit niet of deels niet bestede budgetten die naar 2017 moeten worden overgeheveld. Het betreft een voorlopige inschatting; over de feitelijke omvang van de budgetoverheveling 2016-2017 wordt in het kader van de vaststelling van de jaarrekening 2016 definitief besloten.
Als we de nu voor 2016 voorziene budgetoverheveling in het beeld betrekken, resteert er dit jaar naar verwachting een positief exploitatie-/rekeningresultaat van rond € 2,0 miljoen. De effecten van de septembercirculaire 2016 maken hier onderdeel vanuit. In de prognose van € 2,0 miljoen is er vanuit gegaan dat het restantbudget ’onvoorziene uitgaven’ van € 330.000 dit jaar nog wordt ingezet. Als dat niet het geval is valt ook dit restantbudget vrij ten gunste van het rekeningresultaat.
Bij het opstellen van de eindejaarprognose is er van uitgegaan dat de binnen het sociaal domein voorziene financiële meevallers , conform de afspraken die daarover bij de overdracht van deze taken van Rijk naar gemeente zijn gemaakt, aan het gemeentelijke sociaal deelfonds worden toegevoegd. We hebben de omvang van die toevoeging voorlopig ingeschat op € 6,4 miljoen. Hiervan heeft € 5,2 miljoen betrekking op afwikkeling van verplichtingen in de uitvoering over 2015, met name van de Wmo.
We hebben besloten medewerking te verlenen aan het verzoek van de raad van bestuur van Enexis om een deel (20 à 40 %) van ons aandelenpakket aan het bedrijf te verkopen. Over exacte omvang ontstaat pas later dit jaar duidelijkheid, als bekend is welke keuzes de andere aandeelhouders hebben gemaakt. De opbrengst zal naar verwachting tussen € 5,8 en € 11,6 miljoen liggen. In de eindejaarsprognose is nog geen rekening gehouden met deze transactie. Intentie is om de opbrengst aan te wenden om de algemene reserve te versterken. De overdracht van de aandelen heeft eind dit jaar plaats. De feitelijke afwikkeling krijgt in de jaarrekening 2016 zijn beslag.
